همه چیز درباره پوسیدگی دندان
اگر بخواهیم دقیق تر ماهیت این بیماری را بشناسیم ، بهتر است ابتدا کمی با ساختار دندانها آشنا شویم.
تاج هر دندان متشکل از سه لایه می باشد که به ترتیب از خارج به داخل ، مینا ,عاج و پالپ نام دارند. مینا همان لایه مستحکم و محافظ دندان است. پالپ دندان نیز که در مرکز آن قرار دارد ، حاوی عروق و اعصاب دندان می باشد. عاج نیز متشکل از یک سری لوله های ریز (میکروتوبولها) و راهی ارتباطی بین مینا و پالپ می باشد.
مینای دندان از یک سری کریستالهای معدنی تشکیل شده است. این کریستالها به حل شدن توسط مواد اسیدی حساس می باشند. طی روند پوسیدگی در واقع این کریستالها حل شده و با پیشرفت پوسیدگی، نهایتا پالپ دندان درگیر شده و اینجاست که درد دندان بروز می کند.
اسید از کجا پیدا می شود؟
پس از هر بار مصرف مواد غذایی، باکتریهایی که به شکل طبیعی در دهان همه ساکن هستند، برای فراهم کردن تغذیه خودشان، شروع به تجزیه مواد غذایی مانده در دهان می کنند. حاصل تجزیه، تولید اسیدهایی مثل اسید لاکتیک خواهد بود. هر بار تولید این اسید بخشی از مینای دندان را متاثر می کند. هر چه توالی مصرف مواد غذایی بیشتر باشد و یا از مواد غذایی مضر برای دندان ( آنهایی که تجزیه شان اسید بیشتری تولید می کند، مثل کربوهیدراتها ، شکلات و ..) بیشتر استفاده شود، روند حل شدن کریستالهای دندانی سرعت می گیرد.
برای ممانعت از تولید اسید در دهان کودکهایمان چکار باید انجام دهیم؟
ظاهرا تولید اسید روندی اجتناب ناپذیر است. اما برای ممانعت از ایجاد پوسیدگی راهکار همان توصیه ساده همیشگی است:مسواک زدن. اگر پس از صرف هر وعده غذایی دهان کودک با مسواک و خمیردندان تمیز شود، مواد مورد نیاز باکتریها و به دنبال آن تولید اسید حداقل خواهد بود.
دوم آنکه هر چه تکرر مصرف غذا توسط کودک کمتر باشد، احتمال پوسیدگی دندان در وی کمتر خواهد بود. درست است که مصرف کمتر شیرینی و شکلات هم برای سلامت بدنی و هم سلامت دندانی کودک توصیه شده ، اما قطعا منع کامل کودک از مصرف شیرینی و شکلات نه امکان پذیر است و نه منطقی. لذا توصیه می شود که این میان وعده ها بلافاصله پس از صرف غذا به کودک داده شود تا بدبن طریق از تعداد دفعات حمله اسیدی در دهان او کاسته شود.
ایجاد پوسیدگی چقدر طول میکشد؟
گذر پوسیدگی از لایه مستحکم مینا، عبور از عاج و درگیر کردن پالپ پروسه ای زمان بر می باشد. این روند در دهان سالم حدودا دو سال طول می کشد. اما در دهانهایی که پوسیدگی شایع است و یا در کودکان با تغذیه نامناسب ، کودکان با بزاق کم و کودکان با ضعف سیسیتم ایمنی به دلیل بیماریهای سیستمیک این روند سریع تر پیشرفت می کند.
لذا در حالت عادی پوسیدگی در دهان کودک شما ناگهانی و یک شبه پیدا نمی شود. اگر کودک به طور منظم، مثلا هر ۶ ماه یکبار ، تحت معاینه دندانپزشک متخصص کودکان قرار گیرد، قطعا با تشخیص زود هنگام و ترمیم پوسیدگی ها از پیشرفت آن به سوی پالپ و ایجاد درد طاقت فرسا برای کودک ممانعت خواهد شد.