بررسی نکاتی درمورد کف بندی دندان
در این مطلب از سایت دکتر سید حمید رضویان متخصص دندانپزشک اصفهان نکاتی درمورد کف بندی دندان را مورد بررسی قرار می دهیم. خرابی و پوسیدگی می‌تواند سطوح مختلفی از دندان را درگیر کند. در مواردی که شدت پوسیدگی به حدی عمقی باشد که نزدیک به عصب رسیده و فرد به گرما و سرما و سایر شرایط محیطی واکنش نشان دهد؛ کف بندی دندان برای ترمیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. کف بندی که با نامهای بیس و لاینر نیز شناخته می‌شود، همان چیزی است که بعد از ترمیم، شدت حساسیت را پایین می‌آورد.
نحوه عملکرد کف بندی
مواد عایق مانندی که هنگام ترمیم دندان در زیر آمالگام یا کامپوزیت قرار می‌گیرند تا شدت گرما یا سرما را کم کنند؛ کف بندی گفته می‌شوند. برای مواقعی که عمق پوسیدگی به عصب دندان رسیده باشد، متخصص قبل از پر کردن دندان با مواد ترمیمی در پایین‌ترین سطح حفره، مواد کف بندی را که شامل؛ وارنیش، بیس و لاینر هستند قرار می‌دهد. اگر بدون قرار دادن این مواد، عملیات ترمیم انجام شود حتما بعد از مدتی در مواجه با ضربه، حرارت یا سرما با معضل روبه‌رو خواهید شد.
مواد تشکیل دهنده کف بندی
بیس و لاینر دو ماده اصلی تشکیل‌دهنده کف بندی هستند. این دو ماده از لحاظ ساختار و عملکرد باهم متفاوت‌اند و موارد کاربرد آن‌ها نیز فرق می‌کند.
لاینر:
لاینر یا دایکال بیشتر از هیدروکسید کلسیم تشکیل شده است. زمانی که متخصص تمام قسمت‌های پوسیده دندان را به خوبی برداشت و محیط دندان را ضدعفونی کرد، در پایین‌ترین قسمت دندان یک لایه نازک از مواد لاینر را قرار می‌دهد. لاینر از مواد ترمیمی در مقابل گرما، سرما، ضربه خارجی یا حتی مایعات درون دندان محافظت می‌کند. و به علت استحکام پایینی که دارد نمی‌تواند به تنهایی برای پر کردن دندان مورد استفاده قرار گیرد.
این مواد از لحاظ ضخامت به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- لاینرها ۲ تا ۵ میکرونی که محلول هستند.
- لاینرها پسوس انسیون که ۲۰ تا ۲۵ میکرون ضخامت دارند.
- و سمنتها که ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ میکرون هستند.
لاینرها برای خشک شدن تنها به چند ثانیه زمان نیاز دارند. به همین دلیل دندانپزشک باید بعد از ترکیب به وسیله یک قلم فلزی، خیلی سریع آن را کف دندان قرار دهد.
بیس
بیس ماده‌ای است که روی دایکال یا لاینر مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضخامت بیس از لاینر بیشتر بوده و متخصص باید طی چند مرحله پودر و مایع را به صورت کامل باهم ترکیب نموده و سپس روی دندان قرار دهد. حداقل ضخامتی که برای بیس در نظر گرفته می‌شود باید یک میلی‌متر باشد و ترکیب آن کاملا یکنواخت باشد تا به‌صورت بتونه‌ای یا خمیری روی لاینر را بپوشاند. زیرا وظیفه بیس کاهش دادن شدت ضربات و سایر شوک‌ها قبل از رسیدن به پالپ دندان است.
بیس از نظر مواد تشکیل‌دهنده به ۴ دسته تقسیم می‌شود:
- پلی کربوکسیلات: این ماده نه تنها پالپ را تحریک نمی‌کند بلکه گاهی برای روکش دندان نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثل پلی اف (poly F)
- زینک اکساید اوژنول: علاوه بر کاهش درد، تحریک کننده هم نیست.
- گلاس آینومر: سلف کیور و لایت کیور دو نوع گلاس آینومر هستند که اولی به تنهایی می‌تواند سفت شود ولی دومی را باید با نور آبی سفت کرد.
- زینک فسفات مانند هاروارد: تحریک کننده بودن این ماده باعث می‌شود تا در دندان‌های زنده و قسمت‌های عصب دار مورد استفاده قرار نگیرد.
صفحه اینستاگرام دکتر سید حمید رضویان بهترین دندانپزشک اصفهان
مراحل انجام کف بندی دندان
اگر پوسیدگی دندان پیچیده‌تر از حد معمول نباشد، کف بندی طی مراحل زیر انجام می‌شود:
- بی‌حسی موضعی
- برداشتن پوسیدگی‌ها و ضدعفونی کردن دندان
- آماده‌سازی داخل حفره برای قرار دادن مواد
- انتخاب مناسب‌ترین لاینر و ترکیب کردن مواد آن برای پوشاندن کف حفره دندان
- قرار دادن لاینر با ضخامت مورد نیاز
- با توجه به شرایط و عمق حفره، انتخاب مناسب‌ترین بیس
- ترکیب پودر و مایع بیس به صورت کاملا یکنواخت و تشکیل یک خمیر یکدست
- قرار دادن لایه‌لایه بیس روی دندان تا رسیدن به ضخامت یک میلی‌متر
- پوشاندن روی بیس و لاینر با یک لایه وارنیش
- پر کردن کامل حفره با آمالگام یا کامپوزیت
میزان هزینه کف بندی دندان
مطمئنا هزینه کف بندی دندان بسته به شدت خرابی دندان و مواد اولیه لازم برای کف بندی و ترمیم متغیر است. باید توجه کنید اگر چه هزینه مرغوب‌ترین مواد می‌توانند گران تمام شود، اما دوام و کیفیت کار نیز بالا خواهد رفت. هر چه دندان بزرگ‌تر باشد، مانند دندان‌های کرسی انتهای فک؛ مواد بیشتری برای کف بندی مورد نیاز است و در نتیجه روی هزینه نیز تاثیر خواهد گذاشت.
ماده منلسب برای پر کردن دندان بعد از کف بندی
در گذشته تصور بر این بود که دوام آمالگام بیشتر از کامپوزیت است و اغلب دندان‌پزشکان از این ماده برای پر کردن حفره دندان استفاده می‌کردند. در حالی که امروزه ثابت شده مهارت متخصص است که می‌تواند تعیین کننده طول عمر و کیفیت ترمیم دندان باشد. اگر دندانپزشک برای استفاده از کامپوزیت صبر و دقت بیشتری به خرج دهد، کیفیت نهایی کار نیز افزایش خواهد یافت. البته که تیره بودن ماده آمالگام باعث می‌شود اغلب بیماران ترجیح دهند برای دندان‌های جلویی یا حتی دندان‌های عقب نیز کامپوزیت را انتخاب کنند.
مطالب پیشنهادی :