ایمپلنت دندان پست های فلزی یا فرم هایی است که با استفاده از عمل جراحی در استخوان فک و در زیر لثه قرار می گیرد. هنگام کاشت دندان ایمپلنت، از آنها می توان برای جایگذاری دندان ها در دهان استفاده کرد.
ایمپلنت دندان چیست ؟
ایمپلنت دندان نوعی پایه تیتانیومی سازگار با سلول های بدن است. از ایمپلنت های دندانی به عنوان جایگزینی مناسب و دائمی به جای یک یا چند دندان از دست رفته استفاده می شود. پس از قراردادن ایمپلنت توسط دندانپزشک در داخل استخوان فک، با استخوان سازی سلول های استخوان ساز در سطح ایمپلنت، استخوان فک به ایمپلنت جوش می خورد. فرآیند جوش خوردن معمولا ۳ تا ۴ ماه طول کشیده، سپس قسمت تاج و روکش دندان ساخته شده و بر روی پایه قرار می گیرد.
از دست دادن یک یا چند دندان تاثیر به سزایی در چهره و مهم تر از آن در روحیه و اعتماد به نفس افراد دارد. با استفاده از ایمپلنت های دندانی میتوان علاوه بر بازیابی توانایی جویدن طبیعی، چهره طبیعی و زیبایی لبخند را نیز به فرد بازمی گرداند. کاشت ایمپلنت در خانم ها از سن ۱۵ سالگی و در آقایان از سن ۱۸ سالگی امکان پذیر است.
دلایل کاشت دندان
بسیاری از دلایل با اهمیت برای توجیه لزوم جایگزینی دندان های از بین رفته با ایمپلنت دندان به شرح زیر وجود دارد:
- وجود همه دندان ها در دهان می تواند اعتماد به نفس شما را افزایش دهد. به این ترتیب شما دیگر نگران توجه دیگران به دندان های از بین رفته خود نخواهید بود.
- هنگامی که دندان ها از بین می رود، ناحیه استخوان فک که این دندان ها را نگه می دارد شروع به از بین رفتن می کند. انجام ارتودنسی بعد از ایمپلنت دندان به حفظ این استخوان و ظاهر فک شما کمک می کند.
- از دست دادن دندان می تواند بر کیفیت جویدن غذا و نوع غذاهایی که شما امکان خوردن آنها را دارید، تاثیر داشته باشد. بعضی افرادی که دندان های آنها از بین رفته است رژیم غذایی ضعیف دارند و به این ترتیب ممکن است سلامت کلی آنها تحت تاثیر قرار گیرد. میوه ها و سبزیجات خام نیازمند جویدن بیشتر هستند. به همین خاطر کسانی که با جویدن مشکل دارند ممکن است از مصرف آنها خودداری کنند. سایر انتخاب ها، همچون مخلوط کردن، پوره کردن و آب گرفتن نیز همواره قابل استفاده نیستند.
- از دست دادن دندان ها می تواند وضعیت گاز گرفتن آنها را تغییر دهد. تغییر در وضعیت گاز گرفتن می تواند باعث ایجاد مشکلات خاص برای مفصل فک شود که در اصطلاح تخصصی به آن مفصل گیجگاهی یا تحتانی نیز گفته می شود.
- از دست دادن دندان ها می تواند وضعیت صحبت کردن و طرح لبخند شما را تحت تاثیر قرار دهد و به این ترتیب اعتماد به نفس شما را کاهش دهد.
انواع ایمپلنت دندان
امروزه اکثر ایمپلنت های دندان از تیتانیوم ساخته می شوند که فلزی دارای کیفیت بالا است و می تواند برای این منظور بسیار مناسب باشد. تیتانیوم یک لایه نازک بر روی سطح خود ایجاد می کند که از آن در برابر خوردگی حفاظت می کند. این لایه در برابر اسید، ترکیبات نمک و اکسیژن مقاوم است. علاوه بر این تیتانیوم تقریباً بطور کامل غیر مغناطیسی است و نسبت به وزن آن کاملاً مقاوم است.
مهمتر اینکه بدن انسان ایمپلنت دندان تیتانیوم را به عنوان اجسام خارجی پس نمی زند. هنگامی که آنها در استخوان کاشته می شوند، استخوان در یک فرآیند به نام الصاق استخوانی اطراف آن رشد کرده و گسترش پیدا می کند. نوع تیتانیوم دارای انواع مختلف سطوح هستند که شامل اسید اچ، اسپری پلاسما و پوشش هیدروکسی آپاتیت است. هیدروکسی آپاتیت ماده ای است که استخوان از آن ساخته می شود. این ماده در فرآیندی به نام اتصال زیستی به استخوان متصل می شود. انواع ایمپلنت دندان شامل موارد زیر هستند:
- ایمپلنت ریشه ای شکل: این مدل رایج ترین نوع کاشت ایمپلنت است که برای بیماران استفاده می شود. نوع ریشه ای شکل در اصطلاح درون استخوانی یا درون ریشه ای نیز گفته می شود، به این معنی که این نوع در استخوان قرار می گیرند. این مدل شبیه پیچ ضخیم یا مخروط است و دارای پهنا و طول متفاوت می باشد. برای موفقیت آمیز بودن آن، نیاز به ایجاد عمق و عرض کافی در استخوان برای فراهم کردن پایه مطمئن برای آن وجود دارد. دندان پزشک شما درباره نوع مناسب برای استفاده بر اساس کیفیت استخوان فک و نوع روکش دندان، پل یا دندان مصنوعی که قرار است بر روی آن قرار بگیرد تصمیم گیری خواهد کرد.
- نوع دارای چارچوب راموس: این نوع را در صورتی می توان استفاده کرد که استخوان فک پایین برای استفاده از ایمپلنت دندان ریشه ای شکل بسیار نازک باشد یا قصد داشته باشیم از ایمپلنت ساب پریواستیل استفاده کنیم. این مدل دارای چارچوب راموس در گوشه عقب استخوان فک در دهان (یعنی نزدیک دندان عقل) و نزدیک چانه قرار می گیرد. هنگامی که آن در محل قرار گرفت و بافت اطراف آن ترمیم شد، یک میله فلزی نازک در اطراف بالای لثه قابل رویت خواهد بود. دندان های مصنوعی در ادامه به صورتی ساخته می شوند که متناسب با این میله باشند. این نوع همچنین می توانند فک ضعیف را تثبیت کرده و از ایجاد شکستگی در آن جلوگیری نمایند.
چرا هزینه ایمپلنت دندانی گران است ؟
علت گرانی قیمت ایمپلنت دندان به نسبت سایر درمانهای سنتی دندانپزشکی ، هزینه فیکسچر ( بخش کاشتنی انواع ايمپلنت دنداني ) و قطعات پروتزی ( اباتمنت اصلی و بعضا موقت، آنالوگ، پیچ اباتمنت ) و… که به هزینه لابراتواری چند برابری پروتز ( روکش ایمپلنت ) نسبت به روکش دندانهای عادی اضافه میشود، میباشد.
ایمپلنت دندان هزینه ای شامل فیکسچر + قطعات پروتزی + هزینه ی لابراتوار را دارد. ( قیمت ایمپلنت کامل )
آیا ایمپلنت پس میزند ؟
خیر، ایمپلنت دندانی بر خلاف انواع دیگر پیوندها ( قلب ،کلیه، ریه و… ) پس نمیزند چرا که تیتانیوم فلزی است که با محیط بدن کاملا سازگار است . اما علل از دست دادن ایمپلنت شامل عواملی است همچون :
- جراحی نامناسب
- تروما ( آسیب و ضربه ) به ایمپلنت دندانی بلافاصله بعد از جراحی
- پروتز نامناسب و عدم پخش صحیح نیرو
- از همه مهمتر، عدم رعایت بهداشت دهان توسط بیمار
مزایای ایمپلنت دندانی
- در عین گران بودن درمان ، مزایا یی همچون راحتی، مقاومت بالا، کاربردی بودن، بازگرداندن توانایی جویدن طبیعی و زیبایی فوق العاده ، باعث میشود تا رضایت خاطر بیماران نسبت به بریجهای ثابت یا پرتز متحرک بیشتر شود. در صورت رعایت کامل بهداشت، این دندان ها دائمی (Lifetime) خواهند بود.
- با درمان ایمپلنت، دندانهای دیگر قربانی جایگزینی دندان از دست رفته نمیشوند.
- پایه ایمپلنت مانند ریشه دندان داخل استخوان قرار گرفته و استخوان فک به دلیل ساپورت توسط ایمپلنت تحلیل نمیرود. بنابراین فرم صورت، کمتر دستخوش تغییرات ناشی از از دست دادن دندان میشود.
- به طور معمول طول عمر ایمپلنت دندان از سایر درمانهای جایگزین طولانی تر است و در صورت از دست رفتن ایمپلنت، امکان جایگزینی مجدد وجود دارد.
مضرات ، معایب ، مشکلات و عوارض ایمپلنت دندانی
- از جمله معایب و مشکلات ایمپلنت قیمت آن است. هزینه ایمپلنت دندان نسبت به سایر درمانها برای جایگزین کردن دندان مانند پروتز ثابت یا پرتز متحرک بیشتر است. هزینه ایمپلنت یک دندان حدود دو تا دو و نیم میلیون تومان است.
- علاوه بر قیمت ایمپلنت دندان ، زمانبر بودن درمان ایمپلنت نیز از معایب دیگر ایمپلنت های دندانی است. زمانی حداقل بین ۴ تا ۹ ماه برای این درمان لازم است. (مدت زمان ایمپلنت دندان )
- از جمله مضرات ایمپلنت این است که یک جراحی بوده و ریسکهای مربوط به جراحی را نیز دارد. از جمله این ریسک ها میتوان به احتمال عفونت وشکست درمان یا از دست رفتن ایمپلنت دندان اشاره کرد که در این مورد نیاز به جایگزینی مجدد آن است.
- ایمپلنت نیازمند معاینات دوره ای توسط دندانپزشک است.
نحوه کاشت دندان ( ایمپلنت و درمان )
مراحل ایمپلنت دندان مانند هر درمان جراحی دیگر با ایجاد بی حسی موضعی در ناحیه مورد نظر آغاز شده در نتیجه بیمار در حین جراحی هیچگونه درد ایمپلنت دندان را حس نخواهد کرد. سپس با توجه به طرح درمان انتخابی و ضمانت استخوان، ایمپلنت در استخوان فک قرار می گیرد و برای اینکه ایمپلنت با استخوان پیوند خوبی برقرار کند به مدت ۱۲ تا ۲۴ هفته زمان لازم دارد.
پس از طی دوره پیوند استخوان ایمپلنت های پایه و بستری مقاوم را برای طرح درمان انتخابی فراهم می آورند. برای راحتی بیمار تا ساخته شدن پروتز اصلی، بر روی ایمپلنت پروتز موقت طراحی می شود تا عمل تکلم و جویدن به طور موقت انجام گردد.
قالبگیری از ایمپلنت جزء موارد حساس و دقیق در ساخت پروتز ایمپلنت می باشد و بیمار می بایست کلیه دستورات دندانپزشک معالج را با دقت اجرا نماید.
مراقبتهای بعد از جراحی
نکاتی مفید برای بالا بردن میزان موفقیت درمان
- پس از کاشت ایمپلنت به مدت ۱ روز از مسواک زدن در اطراف ناحیه عمل خودداری کنید.
- شستن دهان تا ۸ ساعت بعد از عمل جراحی توصیه نمی شود.
- بهتر است روز بعد از عمل جراحی، از دهان شویه استفاده شود. بهترین محلول برای شستشوی دهان کلرهگزیدین روزی ۳ مرتبه باشد.
- نوشیدن پس از جراحی به راحتی امکان پذیر است ولی در مورد خوردن، باید دقت داشته باشید که بی حسی اثر خود را از دست داده باشد.
- ایمپلنت های دندانی نیز همانند دندان طبیعی به مراقبت نیاز دارند. زیرا پلاکت های میکروبی باعث عفونت لثه می شوند. بنابراین، توصیه می شود از برس های بین دندانی، نخ دندان، مسواک و ترجیحا خمیردندان های مخصوص ایمپلنت استفاده گردد.
- افرادی که از ایمپلنت استفاده می کنند باید از کشیدن سیگار، خوردن قهوه و نوشیدن چای در سه روز اول پرهیز کنند.
- به طور کلی استفاده از سیگار، مواد مخدر و مشروبات الکلی موفقیت کاشت ایمپلنت را کاهش می دهند.