دندانهای شیری را در ۴ دوره مختلف میشود برسی کرد که این چهار دوره عبارت است از :
۱- از بدو تولد تا ۳ سالگی که تمام بیست دندان شیری بیرون میاید و تکمیل میشود
۲- از سه سالگی تا ۶ سالگی که دندانهای شیری تکمیل شده و در این دوره تغییری به لحاظ رویش و یا ریختن دندان شیری اتفاق نمی افتد
۳- از۶ سالگی تا ۱۲ سالگی که در این دوره بچه شروع به ریختن دندان های شیری کرده و دندانهای دائمی اش شروع به رویش کرده و تا ۱۲ سالگی این دوره تکمیل میگردد
۴- دوره بعد از ۱۲ سالگی که در این دوران هیچ دندان شیری نباید در دهان باشد و غیر از دندان عقل که بعد از ۱۸ سالگی در میاید بایستی تمامی دندانهای دائمی که ۲۸ عدد بایستی باشد رویش یافته باشد
هر یک از این دوران دارای یک ویژگی هائی است که با دوره های دیگر متمایز میباشد . نخست ویژگی های هر یک از این مقطع ها را برسی میکنیم و سپس به جزئیات مسائل و مشکلاتی که هر کدام از دوران دارد خواهیم پرداخت
از بدو تولد تا سه سالگی
هر بچه ای در مجموع بایستی بیست عدد دندان شیری در بیاورد که هر فکی ۱۰ عدد خواهد بود این بیت عدد دندان شیری معمولا از ۶ ماه گی شروع به رویش میکند و تا دو و نیم سالگی همه دندانهای شیری به مرور رویش پیدا میکند و تا سه سالگی ریشه های این دندانها هم تکمیل میگردد .این دوره مسائل و مشکلات خاص خودش را دارد که با دوره های بعد متفاوت میباشد . زود در آوردن و یا تاخیر در رویش دندان معمولا دلواپسی اصلی والدین در این مرحله میباشد و یا مسواک زدن دندانها در این دوران به طور معمول به دغدغه اصلی والدین تبدیل میشود و……
دوره سه سالگی تا شش سالگی
دندانهای شیری بعد از سه سالگی تغییر فیزیو لوژیک محسوسی در ظاهر ندارند و بعد از سه سالگی تا شش سالگی ما تغییری محسوس در وضعیت دندانها در بچه مشاهده نمیکنیم . به این معنی که یک بچه سه ساله که بیست عدد دندان شیری در دهان دارد این بیست عدد دندان شیری در شش سالگی هم خواهد بود و هیچ تغییری هم از لحاظ تعداد و هم به لحاظ ظاهر بچه در این سه سال مشاهده نمیکنیم …… این دوران هم ویژگی های خاص خودش را دارد معمولا والدین در این دوره با اولین پوسیدگی در دندانهای بچه شان مواجه میشوند . ممکن است عاد اتی مثل مکیدن انگشت و….. تا این دوره ادامه پیدا کند که در این دوره مشکلاتی از قبیل ایجاد فضا در دندانهای قدامی و… را باعث شود ترک عادات دهانی در این دوران بسیار مهم است چون ادامه آن تا مراحل بعدی ضایعات جبران ناپذیری را در فرم صورت و رابطه دندانهای بچه ایجاد میکند …. مسواک زدن بچه در این دوران و نحوه یادگیری طریقه مسواک زدن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است
دوره شش سالگی تا ۱۲ سالگی
شروع این دوره با رویش اولین دندان دائمی آسیاب اول در پشت دندانهای شیری در شش سالگی میباشد که به ترتیب ریزش دندانهای شیری بعد از آن به مرور اتفاق می افتد . ریزش دندانهای شیری معمولا ترتیب خاصی داشته و در یک دوره سنی خاصی هر کدام از این دندانها باید بیفتد . اطلاع از ترتیب ریزش دندانهای شیری و دوره ستی که هر کدام از دندانهای شیری بایستی بیفتد از اهمیت خاصی برای والدین برخوردار میباشد . هر گونه به هم خوردن نظم این ریزش ها باید از نظر والدین دور نماند لذا داشتن اطلاعات کافی در این زمینه ضروری است .
از ویژگی های این دوران این است که ما با دو نوع دندان شیری و دائمی در این دوره مواجه هستیم که این مسئله باعث میشود که این دوره از پیچیده ترین دوران بچه بشمار آید همنیطور که ریزش منظم دندانهای شیری اهمیت دار رویش دندانهای دائمی در دوره سنی خاص از اهمیت خاصی برخوردار میباشد و هر نوع تاخیر در رویش این دندانها بایستی جدی تلقی شود( زمان رویش دندانهای دائمی را میتوانید در قسمت شناسنامه دندانها در همین سایت مطالعه فرمایید ….) بی توجهی به دندانهای دائمی تازه رویش یافته در این دوره سنی معمولا باعث مشاهده اولین پوسیدگی در دندانهای دائمی بخصوص دندانهای آسیاب اول دائمی که شش سالگی رویش پیدا میکند و والدین به اشتباه آنها را هم شیری به حساب می آورند میشود …
دوره بعد از ۱۲ سالگی
آخرین دندان شیری بایستی تا ۱۲ سالگی بیفتد . بعد از ۱۲ سالگی نبایستی هیچ دندان شیری در دهان باشد …. باقی ماندن دندان شیری بعد از این سال غیر طبیعی بوده و بایستی حتما پی گیری شود .(برای اطلاع بیشتر به مقاله علل نیفتادن دندانهای شیری در همین سایت مراجعه فرمایید) بعد از سن ۱۲ سالگی با وجود اینکه دندان شیری نبایستی در دهان باشد و شاید تصور شود که پس این دوره ربطی به دندان شیری ندارد؟ ولی علاوه بر باقی ماندن دندانهای شیری در این دوره و برسی مشکلات ایجاد شده به همین خاطر …. ما بعضی مشکلات در بعد از ۱تا۲ سالگی داریم که ارتباط مستقیم دارد با دندانهای شیری در دوره های قبل از جمله ردیف نبودن دندانها در نوجوانان و یا درمانهای سریال اکسترکشن که بایستی در این دوره برسی گردد.